Hoe lang blijft de inflatie nog laag?

De inflatie is sinds de economische crisis erg laag. De economie is hersteld en sommige economieën draaien op volledige werkgelegenheid. De inflatiedruk en daarmee de inflatierisico’s nemen toe. Inflatierisico’s worden door beleggers nauwelijks gemanaged. Nu is het moment om daar eens goed over na te denken: Wat zijn de huidige inflatieontwikkelingen? Waarom is de inflatie zo laag? Worden inflatierisico’s van de beleggingsportefeuilles en verplichtingen van pensioenfondsen wel goed gemanaged? Met welke instrumenten kan dat. In dit artikel ga ik in op de inflatieontwikkelingen. In mijn volgende artikel vertel ik over het managen van inflatierisico’s.

Eurozone inflatie is laag ondanks 2% inflatiedoelstelling van de centrale bank
De inflatie van de Eurozone is laag en ligt onder de inflatiedoelstelling van de ECB van 2%. De inflatie is op dit moment 1,4% en de kerninflatie, de inflatie zonder energie- en voedselprijzen, ligt op dit moment op 0,9%. De ECB ziet een inflatie van ongeveer 2% als optimaal ten opzichte van de economische groei en werkgelegenheid.

Structurele factoren hielden de inflatie laag
De zwakke loongroei in de Eurozone is een belangrijke verklaring voor de lage onderliggende inflatie.In veel landen is de werkloosheid nog te hoog. Bovendien is de onderhandelingspositie van werknemers in de afgelopen decennia structureel verzwakt door de flexibilisering van de arbeidsmarkt en minder invloedrijke vakbonden. Het duurt hierdoor langer voordat de lagere werkloosheid zich vertaalt in hogere loongroei.

De inflatie van zuidelijke landen (Italië, Spanje, Portugal en Griekenland) blijft ook wat achter. Dit komt door de noodzakelijke arbeidsmarkthervormingen en loonmatigingen. Deze moeten de potentiele economische groei en concurrentiepositie verbeteren. In Duitsland heeft de vorige bondskanselier Gerhard Schröder van de SPD met zijn programma “Agenda 2010” de Duitse arbeidsmarkt al veel eerder hervormd. De meest recente loonstijging voor de metaalsector van4,3% voor de komende 12 maanden is de hoogste loonstijging in de afgelopen twintig jaar. Duitsland loopt met zijn lage werkloosheid en de recente hoge loonstijging voorop in de Eurozone.

De globalisering en technologische vooruitgang hebben een drukkend effect op de inflatie. De technologische ontwikkelingen verhogen de concurrentie en verlagen de kosten, bijvoorbeeld door de opkomst van internetwinkels zoals Amazon. De globalisering en val van de Berlijnse muur vergroot het arbeidspotentieel voor Westerse bedrijven door het beschikbaar komen van extra arbeidspotentieel vanuit bijvoorbeeld China en Oost-Europa.

De euro speelt ook een rol bij de lage inflatie. De euro is in het afgelopen jaar flink gestegen. Dit is enerzijds nadelig voor de concurrentiepositie en mogelijke looneisen. Anderzijds zorgen de lage importprijzen voor verminderde inflatiedruk.

Het risico op hogere inflatie neemt toe
We zien de oorzaken van de lage inflatie afnemen. Het deflatierisico is al geweken en de inflatierisico’s nemen toe door aanhoudende gunstige economische ontwikkelingen. De meeste economieën van de Eurozone hebben zich na de economische crisis hersteld en zijn bezig aan een verdere economische groei. De werkloosheid daalt snel en in dit tempo neemt de kans toe dat ook de lonen gaan stijgen. Een aantal grote economieën buiten de Eurozone draaien al op volledige werkgelegenheid, zoals bijvoorbeeld de US. De sterke groei van de wereldhandel zet door. Het wereldwijd protectionisme door de “America first” mentaliteit van president Donald Trump is een risico voor de wereldhandel maar kan de inflatie verder aanzwengelen.

De inflatieverwachtingen stijgen
De inflatieverwachtingen zijn al aan het stijgen. Een goede indicatie voor de inflatieverwachtingen en favoriete maatstaf van de ECB is de 5-jaars inflatie over 5-jaar, de zogeheten “5-jaars 5-jaar forward inflatie swap”. De prijs van dit contract is sinds 2016 gestegen van 1,3% naar 1,7%. Dit is een gunstige ontwikkeling voor het inflatiestreven van de ECB. De hogere inflatieverwachtingen hebben de kans op deflatie verminderd. Centrale banken wereldwijd waren na de crisis met name bevreesd voor deflatie in combinatie met een lage economische groei. Dit is goed nieuws voor centrale banken, maar niet voor beleggers met beleggingsportefeuilles gevoelig voor inflatie waarbij de inflatierisico’s niet zijn afgedekt.

Het goede nieuws is dat de prijs voor het afdekken van 30-jaars inflatierisico nog steeds historisch laag is. De gematigde inflatie houdt de tarieven voor het afdekken van inflatierisico laag. In Europa is het tarief om 30-jaars inflatie af te dekken sinds 2016 gestegen van 1,5% naar ongeveer 2,0%. Voor de crisis lag dit tarief op 2,2%-2,6%. Terwijl in de VS, waar de economische cyclus voorloopt op Europa, dit tarief al veel forser is gestegen van 1,8% naar 2,4%. Voor de crisis lag dit tarief op 3,0%-3,5%.

Formuleer beleggingsbeleid om de inflatierisico’s te managen
Door de toenemende inflatiedruk en de stijgende inflatieverwachtingen is nu het moment aangebroken om het inflatierisico van beleggingsportefeuilles in kaart te brengen. Vervolgens kan beleggingsbeleid worden geformuleerd hoe dit risico gemanaged kan worden. Er is een grote en liquide markt voor inflatie gerelateerde obligaties en inflatieswaps. Het toevoegen van inflatie gerelateerde obligaties aan de vastrentende portefeuille verbetert het rendement bij een oplopende inflatie. Dit lijkt logisch, maar in de praktijk zien we dat het inflatierisico van beleggingsportefeuilles nauwelijks wordt gemanaged.

Houd het volgende artikel in de gaten: Nadenken over inflatierisico’s: Hoe blijven we de inflatierisico’s de baas?Worden de inflatierisico’s van de beleggingsportefeuilles en verplichtingen van pensioenfondsen wel goed gemanaged? Met welke instrumenten kan dat.

Dit artikel is geen beleggingsaanbeveling, geen beleggingsadvies en ook geen aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument.