TNO onderzoekt circulaire handelingsperspectieven in Noord-Brabant

In opdracht van de provincie interviewde TNO bedrijven over de manier waarop zij circulaire handelingsperspectieven in de praktijk brengen. Zo blijkt dat innovaties op het gebied van ICT een grote positieve invloed kunnen hebben op het milieu en gebruik van grondstoffen in de maakindustrie.

Het onderzoeksrapport biedt een blik op de circulaire perspectieven en activiteiten bij 15 Noord-Brabantse bedrijven.

Belang van circulaire economie in Brabant

De overgang naar een circulaire economie kan een belangrijke bijdrage leveren aan het verlagen van de milieuvoetafdruk en het grondstofgebruik. Het terugbrengen van grondstofverbruik vergroot de zekerheid dat grondstoffen op de lange termijn ook leverbaar blijven in onze economie. De provincie Noord-Brabant heeft onder andere in haar Bouwstenennotitie Circulaire Economie 2019-2028 uitgangspunten, doelstellingen en prioriteiten vastgelegd voor het provinciale beleid. Naast aandacht voor de bouwsector en de agro-food-keten, is er nadrukkelijk aandacht voor de (hightech) maakindustrie. De maakindustrie is van oorsprong diep geworteld in de Brabantse economie en samenleving. 

Minder grondstofverbruik in maakindustrie door toepassing van slimme technologie

Eerder onderzoek in de provincie Gelderland uit 2018 toonde aan dat innovaties op het gebied van ICT in de maakindustrie een positieve invloed kunnen hebben op het milieu en gebruik van grondstoffen. Ook in de provincie Noord-Brabant blijkt uit interviews dat circulariteit in veel gevallen deel is van de bestaande bedrijfsvoering en dat innovaties op het gebied van ICT hierbij een grote rol spelen. Bijvoorbeeld door de inzet van op afstand uitleesbare sensoren. De producent of leverancier weet dan op elk moment waar, wanneer en in welke toestand producten zich bevinden. Deze informatie helpt bedrijven om andere keuzes te maken voor onderhoud en hergebruik, maar ook in het veranderen van verdienmodellen.

Uit het onderzoek blijkt dat met name servitization aan een opmars bezig is. Dit is het proces waarbij dienstverlening een steeds grotere rol krijgt in het verdienmodel van maakbedrijven. Producten, of een deel daarvan, worden dan bijvoorbeeld als abonnementsbasis aangeboden in combinatie met advies en onderhoud. Deze verandering wordt aangemoedigd door een toenemende vraag vanuit met name overheid, medewerkers, financiers en veranderende wet- en regelgeving. Echter blijkt uit de interviews ook dat zich barrières voordoen op weg naar meer circulaire innovaties en businessmodellen.

In 2020 voert TNO in opdracht van de provincie een vervolgonderzoek uit. Hierbij wordt onderzocht wat deze vernieuwingen opleveren op het gebied van CO2-reductie, bedrijfseconomische indicatoren en het ontwikkelen van nieuwe competenties van het personeel.