Neder-Germaanse Limes in opmars naar UNESCO’s Werelderfgoedlijst
Het kabinet heeft besloten om de Neder-Germaanse Limes vanwege zijn grote archeologische betekenis te nomineren voor de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Dat heeft minister Van Engelshoven bekend gemaakt op 6 december 2019 in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.
Neder-Germaanse Limes
De Neder-Germaanse Limes is onderdeel van de noordgrens van het vroegere Romeinse Rijk en loopt door Duitsland en Nederland. In Nederland volgt deze Limes de loop van de Oude Rijn, van Herwen tot aan Katwijk. In dit gebied liggen veel vindplaatsen uit de Romeinse tijd, waaronder forten, wachttorens, schepen en waterwerken. De archeologische resten in dit gebied zijn goed bewaard gebleven en geven een zeldzaam inkijkje in hoe het leven er 2000 jaar geleden langs de grens van het Romeinse Rijk moet hebben uitgezien. Veel unieke bodemvondsten, zoals ruiterhelmen, resten van Romeinse gebouwen, schepen, bruggen en gebruiksvoorwerpen zijn de afgelopen decennia gevonden in onze bodem en vandaag de dag veelal te bewonderen in onze musea.
De meest complete vindplaatsen waar nog waardevolle sporen in de bodem zitten worden nu voorgedragen voor de UNESCO Werelderfgoedlijst. In totaal gaat het om 44 vindplaatsen, waarvan 25 gelegen zijn in de deelstaten Rijnland-Palts en Noordrijn-Westfalen en 19 vindplaatsen in Nederland.
Transnationaal
Sinds 2011 werken de provincies Gelderland, Utrecht en Zuid-Holland en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed samen met Duitsland en een aantal betrokken gemeenten aan de voordracht van de Neder-Germaanse Limes. Al eerder stemden de 3 provincies en de Duitse Deelstaten Rijnland-Palts en Noordrijn-Westfalen in met het nominatiedossier. Nu het kabinet het nominatiedossier heeft vastgesteld zal Nederland in januari 2020, mede namens Duitsland, deze transnationale structuur voordragen voor de UNESCO Werelderfgoedlijst.
Gedeputeerde voor Zuid-Holland Willy de Zoete: “Aan de Romeinen hebben we de mijlpalen te danken. Dit afstandsinstrument biedt ons in het hedendaagse Nederland de mogelijkheid om een bijzonder moment te markeren. De Romeinen zijn verweven met onze Zuid-Hollandse geschiedenis. De Limes als Romeinse erfenis en de nominatie tot Unesco werelderfgoed brengen heden en verleden bij elkaar en verbinden ons met grote delen van Europa.”
Andere delen van de Limes op de UNESCO Werelderfgoedlijst
Andere grensdelen van het Romeinse Rijk staan al op de Werelderfgoedlijst. In 1998 werd Hadrian’s Wall (Groot-Brittannië) op de Werelderfgoedlijst geplaatst, in 2005 de Obergermanisch-Raetische Limes (Duitsland) en in 2008 de Antonine Wall (Schotland). Met de nominatie van de Neder-Germaanse Limes willen Nederland en Duitsland aansluiten bij deze al bestaande Werelderfgoederen binnen de Limes. Ook een aantal landen rond de Donau zijn in een vergevorderd stadium van het voordragen van hun deel van de Limes.
Uniek op de wereld
Met plaatsing op de UNESCO Werelderfgoedlijst wordt de Limes toegevoegd aan een selectie gebieden die uniek zijn op de wereld. Andere werelderfgoederen in Nederland zijn onder andere Kinderdijk, De Waddenzee en het Rietveld Schröderhuis in Utrecht.
Besluit in 2021
In januari 2020 dient Nederland samen met Duitsland het nominatiedossier in bij het UNESCO Werelderfgoedcentrum in Parijs. In het najaar van 2020 wordt vervolgens het nominatiedossier beoordeeld en begin 2021 ontvangt Nederland van UNESCO een advies over de nominatie. Naar verwachting besluit het Werelderfgoedcomité van UNESCO uiteindelijk in juni 2021 over de daadwerkelijke plaatsing van dit deel van de Neder-Germaanse Limes op de Werelderfgoedlijst.